Collectie Patrick Goossens

Typografische ver­za­me­ling Patrick Goossens. Een unieke pri­véver­za­me­ling ver­za­meld met lie­fde voor de typo­gra­fie van meer dan 96 druk­per­sen, vanaf 1840, let­ter­gi­et­ma­chi­nes, let­terkas­ten en allerhande gra­fi­sch mate­ri­aal, een museum op zichzelf.

LETTER-KUNDE

Problematiek en toe­kom­stvi­sie gra­fi­sche col­lec­tie.

Wat der­tig jaar gele­den werd begon­nen met het opzet­ten van een ‘pri­vate press’ te Antwerpen star­tende met een tra­p­de­gel en een ijze­ren han­d­pers is nu uit­ge­gro­eid tot een zeer repre­sen­ta­ti­eve tech­ni­sche col­lec­tie vanXIX e eeu­wse hoog­druk relic­ten. De insteek van ver­wer­ving werd als snel geba­se­erd op een his­to­ri­sche inslag en min­der op de aan­vanke­lijke doel­stel­ling als , ‘drukker in de marge’. Vertrekkende van een vroeg XIXe eeu­wse hou­ten han­d­pers (gebouwd door Gouy, Bruxelles)over de geko­pi­e­erde ijze­ren han­d­per­sen naar Brits model, tot de laat­ste model­len van sto­p­ci­lin­ders door de firma Jullien, staat er in Antwerpen nu een sta­al­ka­art van pro­dukti­e­ap­pa­ra­ten ver­gezeld van hun bui­ten­lan­dse voor­be­el­den. Daarnaast werd niet voor­bij­ge­gaan aan de pro­duktie van let­ter­ma­te­ri­aal door het bije­en­bren­gen van , hand­gi­e­tvor­men, een loo­d­pomp, een ‘Bruce’pivotal cas­ter, ‘Foucher’ giet­ma­chi­nes tot de laatst gepro­du­ce­erde ‘Kuco’s’. Ook de afwerkingsma­chi­nes voor matrijzen als de matrijzen zelf ont­bre­ken niet. Daarnaast is ook de ganse evo­lu­tie van de zet­sel­gi­et­ma­chi­nes repre­sen­ta­tief voor­ges­teld gaande van de vro­ege Linotype over de Typograaf naar de Intertype en de Monotype. Allerlei ran­dap­pa­ra­tuur maakt het geheel nog ruimer.

Heden en toe­komst.

Momenteel is de ver­za­me­ling in een embry­o­nale ops­tel­ling reeds door ver­schil­lende spe­ci­a­lis­ten uit bin­nen– en bui­ten­land bezocht doch een open­stel­ling voor het alge­mene publiek is door de spe­ci­fi­ci­teit van de bije­en­ge­brachte voor­wer­pen waar­schijn­lijk niet wen­se­lijk. Bovendien vol­doen de hui­dige Belgische musea volop aan deze beho­e­fte. Na sug­ges­ties van ver­schil­lende bezo­e­kers wer­den er herha­al­de­lijk aan het con­cept wij­zi­gin­gen aan­ge­bracht, die zeker nog niet in een ein­d­fase zijn geko­men. Het pro­ject inven­ta­ri­sa­tie en beschrijving is volop aan de gang en zou wen­se­lijk ges­to­eld moe­ten wor­den op wat elders in België met de gra­fi­sche col­lec­ties opgezet werd om tot uni­for­mi­teit te komen. Het bij elkaar gebrachte mate­ri­aal over­lapt uite­ra­ard een groot deel van wat elders reeds aanwe­zig is, maar het naast elkaar staan van de ver­sche­i­dene model­len, die soms sle­chts in enkele tech­ni­sche details ver­schil­len, spo­ort aan tot stu­die van de evo­lu­tie van de machi­ne­bouw. De inven­ta­ri­sa­tie en beschrijving valt samen met de aan­ge­vatte stu­die over de ‘Belgische meca­ni­ci­ens’ die zich voor­na­me­lijk in en rond Brussel, maar ook te Antwerpen bevon­den. De aanwe­zige ‘HARDWARE’ kan hier­bij bijzon­der goed als lei­draad dienen.Het pro­ject voor de toe­ko­e­mst houd in dat de moge­lijkheid tot bezoek verho­ogd zou moe­ten wor­den, voor zij die dit wen­sen, en dat voor­wer­pen uit de col­lec­tie zou­den kun­nen gebru­ikt wor­den als aan­vul­ling voor tij­deljke ten­to­on­stel­lin­gen. Reeds nu werd het mate­ri­aal ingezet ter onder­ste­u­ning van ver­schil­lende pro­je­kten van andere gra­fi­sche col­lec­ties. Mee kun­nen nadenken over het ver­dere behoud van ons gra­fi­sch ver­le­den en de pro­je­kten die er zou­den kun­nen uit­gro­e­ien is een van de uit­da­gin­gen. Daarnaast is een aan­zet gege­ven om een gede­elte van het mate­ri­aal ter beschi­kking te stel­len van gra­fici opdat zij opni­euw op his­to­ri­sch veran­two­orde manier de ‘hoogdruk’ zouden her-ontdekken. Dat dit dan weer aans­luit bij wat der­tig jaar gele­den de oor­spronke­lijke opzet was is mooi mee­ge­no­men. Daar alles opges­teld staat in de ‘Letterkundestraat’ te Antwerpen lag de naam ‘LETTER-KUNDE’ voor de hand. Met de uitvo­e­ring van deze plan­nen hopen wij een besche­i­den ste­en­tje te kun­nen bijdra­gen aan het behoud van het gra­fi­sch erf­goed in België.